Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2007

ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΒΙΒΛΙΑ 3


Μπερνάρ Κλαβέλ, Το χάρτινο κάστρο, εικονογράφηση Γιάν Νάσιμπεν, μετάφραση Έφη Κορομηλά, εκδόσεις Κάστωρ, Αθήνα 2005, 32 σ.

Με τα χέρια βαθιά χωμένες στις τσέπες του μπλου τζην επισκεπτόμαστε με την Άννα την Έκθεση Βιβλίου στην Αρεοπαγίτου, κάτω από την Ακρόπολη. Το απόγευμα είναι γλυκό, σκοτεινιάζει αργά αργά και το φεγγάρι αρχίζει να προβάλλει από την μεριά του Φιλοπάππου. Κόσμος πάει και έρχεται, χαλαρά ανάμεσα στα στρογγυλά, φέτος, περίπτερα. Περπατάω και χώνω τα χέρια όλο πιο πολύ στις τσέπες, τα νιώθω στα πόδια μου. Σχεδόν με εμποδίζουν στο περπάτημα. Δεν θα τα βγάλω. Δεν θα ακουμπήσω τα αντικείμενα του πόθου μου, τα βιβλία, γιατί μετά θα θέλω και θα θέλω και δεν θα ξέρω πού να σταματήσω και όσα και να αγοράσω και πάλι θα μετανιώνω για εκείνα που θα μπορούσα να διαλέξω και τελικά δεν διάλεξα. Τα κοιτάζω, λοιπόν, αφ’ υψηλού, λίγο μακρύτερα, από απόσταση ασφαλείας. Σημειώνω στο μυαλό μου ότι με τραβάει, για κάποτε, για ρεζέρβα. Τα καταφέρνω καλά, λέμε πράγματα για τα βιβλία που προσπερνάμε, για όσα έχουμε διαβάσει –και έχει πολλές παλιές εκδόσεις στην Έκθεση- για δικά μας, αληθινά και σκέψεις. Καλά έως το τέλος. Ακόμα και εκεί στο παραπροτελευταίο άσπρο περίπτερο που Το χάρτινο κάστρο, μαζί με άλλα παιδικά μας κλείνει το μάτι. Το πιάνουμε και το ξεφυλλίζουμε. Μας κερδίζουν οι ζωγραφιές του. Απλές, σχήματα ξεκάθαρα, χρώματα ήρεμα , ένα μικρό αγόρι, ο πατέρας του και ένα γύρω βιβλία που μεταφέρονται ή ξεχειλίζουν στα ράφια. Ο άνθρωπος του περιπτέρου το ξέρει, ναι, οι ζωγραφιές του είναι το δυνατό του σημείο. Δεν πέφτει το κάστρο της αντίστασής μας. Δεν το αγοράζουμε. Φεύγουμε με εντυπώσεις αλλά χωρίς χάρτινα έπαθλα. Αργότερα το βράδυ, από όλα τα βιβλία, το χάρτινο κάστρο επανέρχεται για να με βάλει σε πειρασμό. Την επόμενη μεταξύ άλλων το λέω στην Άννα, την μεθεπόμενη όλο χαρά είναι το δώρο της ημέρας μου. Ανυπομονώ να το διαβάσω.
Ο μικρός Ιβ μένει στο Μπορντό της Γαλλίας με τον πατέρα του σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία και μια μικρή τσιμεντένια πίσω αυλίτσα. Ονειρεύεται ένα μεσαιωνικό κάστρο, το σχεδιάζει κρυφά και αποφασίζει να το χτίσει με βιβλία στην αυλή, μυστικά από τον πατέρα του που απορροφημένος να συνθέσει το ποίημα του από 4.512 στίχους, δεν καταλαβαίνει ότι τα βιβλία της βιβλιοθήκης του αραιώνουν. Χαίρεται που βρίσκει χώρο για καινούρια βιβλία. Το κάστρο όλο και ψηλώνει, μέχρι που ο Ιβ σκαρφαλωμένος στη σκεπή του, αντικρίζει την θάλασσα. Στο μεταξύ ο πατέρας ψάχνει τις λέξεις του ποιήματός του, τις βρίσκει και τις παίρνει από το κάστρο. Οι λέξεις που λείπουν ανοίγουν τρύπες στο κάστρο. Όσο προχωρά το ποίημα τόσες τρύπες αποκτά το κάστρο. Ο Ιβ ανησυχεί. Θα αντέξει στον αέρα και τη βροχή έτσι διάτρητο; Το ποίημα τελειώνει μα ο πατέρας δεν είναι ευχαριστημένος με το έργο του. Το πετάει θυμωμένος. Το βρίσκουν δυο άσπρα ποντίκια που ροκανίζουν τις λέξεις στις βρεγμένες σελίδες του. Ο Ιβ προσπαθεί να παρηγορήσει τον πατέρα του. Τα ποντίκια έχουν αποφάει το ποίημα και αρχίζουν να το απαγγέλλουν. Οι λέξεις ηχούν σωστά, με φαντασία και γνώση. Μαγεύονται. Ο Ιβ ζητά να μάθει πώς φτιάχνεται ένα ποίημα και ο πατέρας πώς χτίζεται ένα κάστρο.
Μια ιστορία που το αληθινό χάνεται στον ορίζοντα του φανταστικού, και το εφικτό μπερδεύεται με το παράλογο. Μια ιστορία για παιδιά που ελευθερώνει τους μεγάλους και συμφιλιώνει. Μια ιστορία που διηγείται πως μικροί και μεγάλοι προσπαθούν να δημιουργήσουν κάτι, ότι και να είναι. Προσπαθούν να βγάλουν από μέσα τους το μέσα τους, να το δείξουν με ζωγραφιές, με κατασκευές, με λέξεις άλλων βαλμένες στη σειρά με έναν προσωπικό τρόπο. Πως ανησυχούν για το αυτό που έφτιαξαν και πως δεν είναι ποτέ ευχαριστημένοι με αυτό που έφτιαξαν. Πως όταν θέλουν να μάθουν αυτό που αρέσει στον άλλο έχουν έρθει κοντά με τον άλλο.
Η Άννα δεν το έχει διαβάσει. Της το διηγήθηκα. Μάλλον θα της το δανείσω. Να θυμηθώ να της το δώσω την εβδομάδα που μας έρχεται.

4 σχόλια:

librarian είπε...

Με γεμίζει ευτυχία το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν να αγγίζουν τη σελίδα. Η ευτυχία μου είναι διπλή όταν αυτούς τους ανθρώπους, που με γεμίζουν με τις λέξεις τους, τους γνωρίζω. Για την ευτυχία αυτή σας ευχαριστώ.
Καλές αναγνώσεις.

Marina Kontziali είπε...

Σα να περπάτησα κι εγώ στην έκθεση αυτή, σκιά στο απόβραδο, μόνο που οι τσέπες μου μικρές και άδειες, δεν είχα που τα χέρια μου να κρύψω. Ούτε καν εκείνη τη ντροπή, πως τώρα λαχταρώ ν’ αγγίξω κάτι που γράφτηκε για μένα μα δε μου ανήκει.
Σα να μύρισα τη νιότη και τα γερατειά στις ράχες των βιβλίων μα πιο πολύ σαν τον μικρό τον Ιβ, να προσπαθώ να βγάλω από μέσα μου, το μέσα μου.
Σας ευχαριστώ για το όμορφο ταξίδι των λέξεων και των σκέψεων που μας προσφέρατε!

Elli είπε...

Σήμερα που η στήλη κλείνει ένα μήνα, πρέπει να ομολογήσω πόσο με πορώνει αυτή η επικοινωνία, τόσο το μέσο όσο και το περιεχόμενό της.

librarian είπε...

Και μας μας πορώνει αυτή η επικοινωνία γιατί η ανάγνωση μπορεί να είναι μια διαδικασία μοναχική και σιωπηλή αλλά δεν παύει να μας γεμίζει εικόνες και συναισθήματα, τα οποία νιώθουμε την ανάγκη να μοιραστούμε. Όπως σε κάθε εποχή έτσι και στη δική μας, το βιβλίο είναι και θα συνεχίσει να είναι ένα από τα σημαντικότερα θέματα συζήτησης. Γι' αυτό μη σταματήσετε τη χαρά αυτής της συζήτησης.