Εβελίν Μπριζού-Πελέν, Ο μεγάλος έρωτας του βιβλιοθηκάριου, εικονογράφηση Βερονίκ Ντες, μετάφραση Ρένα Χατχούτ, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Αθήνα 2000, 47 σ., σειρά: Λογοτεχνία για παιδιά.Για νεαρούς αναγνώστες από 8 ετών και πάνω
Άλλο ένα παιδικό βιβλίο. Αυτή τη φορά απευθύνεται σε παιδιά του δημοτικού που η καθημερινότητά τους κινείται μέσα σε μικρές αριθμητικά κοινωνίες (χωριά ή θα μπορούσε να είναι και γειτονιές), όπου οι άνθρωποι με τα διάφορα επαγγέλματά τους συνυπάρχουν συγκροτημένα και λειτουργικά. Γνωρίζονται μεταξύ τους, με τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους. Το περιβάλλον δεν είναι του αστικού χάους και των μεγάλων αποστάσεων, των άγνωστων προσώπων. Γραμμένο με απλότητα, φαντασία και χιούμορ, περιγράφει την ιστορία μεταστροφής ενός βιβλιοθηκάριου που αποτελεί εξαίρεση σε σύγκριση με τους άλλους που νοιάζονται για τον ρόλο τους. Εκείνος είναι εκεί για να είναι εκεί, χωρίς να είναι στα αλήθεια εκεί.
Στο εβδομαδιαίο Δημοτικό Συμβούλιο του Κάτω Χωριού οι παράγοντες (ο κηπουρός, ο παπάς, ο ταχυδρόμος, η δασκάλα) έχουν να ζητήσουν κάτι για να κάνουν την δουλειά τους καλύτερα. Όλοι εκτός από τον Φουλμπέρ τον βιβλιοθηκάριο που δεν χρειάζεται ποτέ τίποτα. Μαζεύει τα χρήματα που του δίνει ο δήμαρχος. Δεν θέλει ούτε ράφια ούτε βιβλία. Έχει ένα και μοναδικό βιβλίο στην βιβλιοθήκη του, δεμένο με μια χοντρή αλυσίδα για να μην του το κλέψουν και δεν θέλει άλλο. Τα πολλά θα είναι μπελάς. Έως την ημέρα που πατάει το πόδι της στην βιβλιοθήκη η Ροζ-Μαρί. Διαβάζει αυτό το ένα και μοναδικό βιβλίο που είναι κηπουρικής με προσοχή και φεύγει. Σε ένα σημείο του Πάνω Χωριού οι τρεις πεινασμένοι ληστές γυρεύουν τρόπο να χορτάσουν τη λαιμαργία τους και σχεδιάζουν να επιτεθούν στη βιβλιοθήκη, εικάζοντας ότι έχει απόθεμα χρημάτων εφόσον δεν έχει βιβλία. Ο Φουλμπέρ στο μεταξύ, προκειμένου να προσελκύσει την Ροζ-Μαρί στη βιβλιοθήκη ξανά, αγοράζει ένα νέο βιβλίο, μαγειρικής, και μετά ένα άλλο και μετά άλλο, συνεχώς, τα ράφια γεμίζουν. Διαβάζει τα βιβλία που διαβάζει και η Ροζ-Μαρί και τα συζητάνε. Όταν τελικά εισβάλλουν οι ληστές, γιατί μια καταρρακτώδης βροχή έχει καθυστερήσει την επίθεσή τους, όλα τα φυλαγμένα χρήματα έχουν γίνει βιβλία και ο Φουλμπέρ δεν μπορεί να τους αφήσει να τα κλέψουν. Γίνονται τα όπλα του εναντίον των ληστών, τους τα πετά και τους απωθεί. Ένας ήρωας. Τελικά η βιβλιοθήκη έχει βιβλία, το χωρίο μπορεί να τα δανειστεί και ο Φουλμπέρ παντρεύεται την Ροζ-Μαρί.
Ένα παιδικό βιβλίο για τα βιβλία, τις βιβλιοθήκες, τα ράφια, το διάβασμα, τον δανεισμό, την βαρεμάρα που συχνά προκαλούν όλα αυτά και την ανατροπή στην αντίδραση που μπορεί να φέρνει ο σιωπηλός κλειστός κόσμος της ανάγνωσης. Το βιβλίο του ερωτευμένου βιβλιοθηκάριου δίνει μια άλλη απάντηση στην ερώτηση «Γιατί διαβάζουμε;». Ναι και βέβαια, διαβάζουμε για να μάθουμε, να ενημερωθούμε, να ταξιδέψουμε και να δραπετεύσουμε, να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας, να φανταστούμε και να καλλιεργηθούμε, να ψυχαγωγηθούμε, γιατί είναι μια ‘συνταγή’ επιτυχίας, από περιέργεια, γιατί έτσι πρέπει, είναι καλό και σωστό, κλπ, κλπ. Διαβάζουμε όμως, και γιατί αγαπάμε ανθρώπους, γενικά και ειδικά, συγκεκριμένα. Ο Φουλμπέρ μαθαίνει να διαβάζει γιατί η Ροζ-Μαρί διαβάζει και αυτός την αγαπάει και επιθυμεί να τον αγαπήσει και αυτή. Τα βιβλία είναι ένα πεδίο διασταύρωσης ιδιαίτερης επικοινωνίας. Διαβάζουμε γιατί αγαπάμε να είμαστε κοντά στους ανθρώπους με τους οποίους μοιραζόμαστε πράγματα, έχουμε πνευματική και ψυχική συγγένεια. Διαβάζουμε γιατί το διάβασμα είναι μια πράξη μοιράσματος. Και δεν μας αρέσει να πορευόμαστε μόνοι. Υποδεικνύουμε τίτλους, παλιούς και νέους, ξεχασμένους και τρέχοντες, απρόσμενους και προκλητικούς, και νά ακουμπάμε εσωτερικά σημεία κοινωνίας. Διαβάζουμε και ξυπνάμε στα μονοπάτια των σκέψεων, των εικόνων, των αισθημάτων των συγγραφέων, εμείς οι αναγνώστες, ενωμένοι, κατοικημένοι από τις αναγνώσεις μας. Το είναι μας ξενιστές τους. Ένα σύνολο αναγνώσεων που τελικά ζυμώνονται δυναμικά συνεχώς και αέναα σε ένα, τον καθένα αναγνώστη.
4 σχόλια:
Το "γιατί διαβάζουμε.." της Elli με συγκίνησε.
Έστειλα το κείμενο αυτό σε φίλους που έχουμε ανταλλάξει βιβλία, έχουμε μοιραστεί σκέψεις, έχουμε προσπαθήσει να ανιχνεύσουμε ομοιότητες και διαφορές μέσα από τις αναγνώσεις μας. Μου θύμισε ακόμη τους εραστές που επιμένουν φανατικά στην ανάγνωση των αγαπημένων τους βιβλίων από τους συντρόφους τους, θέλοντας έτσι να γίνουν κατανοητοί, να κατακτηθούν ευκολότερα, να παρεξηγηθούν λιγότερο.
Για άλλη μια φορά θέλω να πω ευχαριστώ Elli που μοιράζεσαι μαζί μας τις σκέψεις σου...
Συγκινητική ιστορία και εξαίρετη παρουσίαση. Διαβάζουμε γιατί αγαπάμε. Με αυτή την άποψη δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει κανείς ανεπιφύλακτα. Το πραγματικό διάβασμα τελικά είναι μια ερωτική επιθυμία άσχετα με το στόχο που έχει (ψυχαγωγία, απόδραση, καλλιέργεια, γνώση κ.ά.) Μαθαίνουμε τελικά καλύτερα ό,τι αγαπάμε.
«Διαβάζουμε βαθιά για διάφορους λόγους, οι περισσότεροι γνωστοί: γιατί δεν μπορούμε να γνωρίσουμε βαθιά όσους θα θέλαμε να γνωρίσουμε, γιατί θέλουμε να γνωρίσουμε καλύτερα τους εαυτούς μας, γιατί ζητάμε τη γνώση, όχι μόνο του εαυτού μας και των άλλων, αλλά του κόσμου γενικότερα (Bloom, Harold, «Πως και γιατί διαβάζουμε», Τυπωθήτω, σ. 58).
«Η ανάγνωση είναι σιωπηλή και μοναχική. Πρόκειται για μια παλλόμενη σιωπή και μία μοναξιά πλημμυρισμένη από τη ζωή της λέξης. Όμως η κουρτίνα ανάμεσα στον αναγνώστη και στον κόσμο είναι ανοιχτή.(Steiner, George, “Αξόδευτα πάθη", Εκδόσεις Νεφέλη σ. 31).
"Η σύγχρονη ανάγνωση είναι και αυτό: επιθυμία να σκοτώσουμε το χρόνο, απελευθέρωση της επιθυμίας και της φαντασίας, όνειρα με ανοιχτά τα μάτια, διακαής πόθος να αποδράσουμε από την καθημερινότητα (…). Γιατί η ανάγνωση (αυτή η πράξη που εξαρτόμαστε πλήρως από έναν άλλον) είναι η μοναδική στιγμή στην οποία είμαστε ελεύθεροι". (Τσιτάτι, Πιέτρο, «Οι επαναστάσεις της ανάγνωσης», ΕΚΕΒΙ).
«Ή μήπως διαβάζουμε για να ικανοποιήσουμε το είδος της περιέργειας που μας καταλαμβάνει κάποια βράδια όταν κοντοστεκόμαστε μπροστά από ένα σπίτι που έχει τα φώτα ακόμα αναμμένα και οι κουρτίνες δεν έχουν ακόμη τραβηχτεί και κάθε όροφος του σπιτιού μας παραπέμπει σε μια διαφορετική εκδοχή της ανθρώπινης φύσης;» (Wool, Virginia, «Δοκίμια», Scripta, σ. 21).
Μα βέβαια, διαβάζουμε γιατί αγαπάμε – να ζούμε, να συζητάμε, να μοιραζόμαστε τη στιγμή εκείνη που νιώθαμε μόνοι.
Ανάγνωση, ανάγνωση, ανάγνωση...
Είναι συνήθειο να απαντά κανείς στα σχόλια αλλά δεν είναι πάντα εύκολο, όταν τα σχόλια είναι τόσο, πώς να το πω, αληθινά και τόσο τεκμηριωμένα.
Να πω εδώ ότι τα σχόλια είναι ένας οδηγός, μια απάντηση στην άκρη του νήματος που προσμένω για τις επιλογές, τον τρόπο παρουσίασης, για την επικοινωνία. Καθοδηγητικά, βοηθητικά.
Σαν υποσημέιωση: το μέσο είναι νέο και με ἀλλους όρους και είναι μια εμπειρία που ξεδιπλώνται. Ακόμα και αν δυσκολεύομαι, αισθάνομαι αμηχανία και συστολή, νομίζω ότι είμαι αποφασισμένη να το "παίξω".
Δημοσίευση σχολίου